آماده سازی سطح و اجرای رنگ و پوشش نکات تخصصی و ریزه کاری های زیادی دارد. چسبندگی مناسب اجزای مختلف سیستم پوششی از جمله کفپوش اپوکسی به سطح زیرآیند مهم ترین عامل در تعیین دوام سیستم پوششی است و یکی از عواملی که در دستیابی به چسبندگی بالا سیستم پوششی به سطح اثرگذار است آماده سازی مناسب سطح می‌باشد.

آماده سازی سطح و اجرای رنگ و کفپوش اپوکسی

آماده سازی سطح فقط محدود به مضرس یا زبرکردن سطح نیست بلکه شامل مجموعه ای از اقدامات اعم از اندازه گیری دمای هوا، دمای سطح،  نقطه شبنم، رطوبت نسبی هوا، سرعت باد، تعیین میزان چربی و زنگار سطح می باشد و این اقدامات باید پیش از فرایند آماده سازی سطح و هم چنین در طول انجام آماده سازی سطح هر ۳-۴ ساعت یکبار اندازه گیری و مورد بررسی قرار گیرند. به طور متوسط حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد عیوب زودرس انواع پوشش ها مربوط به آماده سازی ناکافی یا نامناسب سطح است.

شرایط استاندارد جهت اعمال هر رنگ و پوششی از جمله کفپوش اپوکسی در برگه اطلاعات فنی (دیتاشیت) توسط شرکت سازنده رنگ درج گردیده است ولی به طور کلی شرایط استاندارد برای اجرای اکثر رنگ های صنعتی شامل موارد زیر است:

• رطوبت نسبی هوا کمتر از ۸۰ درصد باشد.
• اختلاف دمای سطح و نقطه شبنم حداقل ۳ درجه سانتی گراد باشد.
• در زمان آماده سازی سطح و اجرا باران، برف و تگرگ نبارد.

 پس از کنترل شرایط محیطی که در بالا ذکر شد، می توان آماده سازی سطح را آغاز نمود و لازم به ذکر است باید بلافاصله پس از آماده سازی سطح، لایه پرایمر یا آستری اعمال گردد زیرا درصورتی که فاصله زمانی میان اعمال رنگ و آماده سازی سطح طولانی باشد و سطح در معرض عوامل محیطی مانند رطوبت قرار بگیرد، خوردگی رخ می دهد، این مساله باعث چسبندگی ناکافی پوشش به سطح زیرآیند می شود.

در واقع رطوبت بیش از حد معمولا منجر به بروز اثرات زنگ زدگی روی سطح فلز و در نتیجه ایجاد تاول و لایه لایه شدن رنگ می‌شود.

با اندازه گیری دمای محیط و رطوبت نسبی هوا و به کمک جدول زیر نقطه شبنم قابل محاسبه است:

به عنوان مثال: درصورتی که رطوبت نسبی هوا ۹۰ درصد و دمای سطح ۲۷ درجه سانتی گراد باشد، نقطه شبنم برابر با ۲۵ درجه سانتی گراد است که در این صورت دمای سطح کمتر از ۳ درجه سانتی گراد بالاتر از نقطه شبنم قرار دارد و در این شرایط آب و هوایی نباید آماده سازی سطح و اجرای رنگ انجام شود.

 تاثیر رطوبت بر کاهش چسبندگی رنگ و پوشش مانند کفپوش اپوکسی

 همان طور که اشاره شد یکی از مهم ترین عواملی که باعث کاهش و افت چسبندگی سیستم پوششی بر سابستریت می شود، رطوبت سطح می باشد. رطوبت باعث تشکیل یک لایه سست اکسیدی یا زنگار شده که چسبندگی ضعیفی به سطح دارد و در صورت اجرای رنگ بر روی این لایه با چسبندگی ضعیف، پوشش با کوچکترین تنش و ضربه از روی سطح جدا می شود. بهترین زمان جهت اعمال رنگ زمانی است که فلز تا درجه White Metal تمیز و عاری از چربی، آلودگی و زنگار باشد.

نمی توان انتظار داشت که عملکرد و دوام رنگ و پوشش سطوح فلزی در نواحی فراساحل (Off-shore) و سازه های غوطه ور مانند کشتی ها، سکوهای نفتی، مخازن ذخیره نفت و مواد شیمیایی و… مانند سایر سطوح در نواحی اتمسفری (Atmospheric) باشد. مگر اینکه آماده سازی سطح مورد نظر در نواحی فراساحل و سازه های غوطه ور با دقت و اصولی انجام شده باشد. عملیات آماده سازی سطح و اعمال پوشش روی سطوح فلزی، زمانی که رطوبت نسبی (RH) بالا باشد یا دمای سطح پایین باشد با مشکلات متعددی مواجه می شود که مهندسین اجرا باید تدابیر لازم را در هنگام اجرا در نظر بگیرند.

در محیط های کاری سرد، رطوبت بیش از حد و کنترل نشده به صورت قطرات آب بر روی سطح (شبنم) متراکم شده و باعث ایجاد لایه اکسیدی و زنگار (بلافاصله بعد از عملیات سند بلاست) می شود. در نتیجه پوشش به خوبی به سابستریت فلزی نمی چسبد و در این صورت باید سندبلاست را تکرار نمود که این امر مستلزم صرف وقت و هزینه بسیار است. علاوه بر این بعد از اجرا، تا زمانی که پخت رنگ کامل نشده سطح نباید در معرض رطوبت بالا قرار گیرد زیرا رطوبت باعث ایجاد تاول و پوسته پوسته شدن رنگ می شود.

به طول خلاصه، با کنترل شرایط محیطی زیر می توان از کیفیت و دوام سیستم پوششی اطمینان حاصل نمود:

• برای اعمال پوشش بر سطوح فلزس، باید دمای سطح، حداقل ۳ درجه سانتیگراد بالاتر از نقطه شبنم باشد.
• آماده سازی سطح، اجرا و خشک شدن رنگ در محدوده دمایی استاندارد که در دیتاشیت محصول بیان شده قرار داشته باشد.
• رطوبت نسبی هوا یا  RH را زیر ۴۰ درصد کنترل کرده و ثابت نگه دارید.

کنترل و کاهش رطوبت هوا در حین آماده سازی سطح، اجرا و پخت رنگ

یکی از راه حل هایی که در خصوص کنترل و کاهش رطوبت در زمان آماده سازی سطح، اجرا و پخت در نظر گرفته می شود استفاده از دستگاه های رطوبت گیر است. در فرایند پوشش دهی، رطوبت گیری یا رطوبت زدایی، یک روش ساده و مقرون به صرفه جهت کنترل رطوبت محیط است.

این عملیات ساده می تواند رطوبت را از فرایند کار و سیستم پوشش دهی حذف کند. رطوبت زدایی می تواند هوای داخل مخزن را در حین عملیات سند بلاست و اجرای پوشش ایده آل کرده و به کنترل و حفظ رطوبت مناسب در محیط کار کمک کند. این کار همچنین می تواند از تراکم رطوبت در سطح، جلوگیری کرده و مانع از تشکیل زنگار سطحی شود.

رطوبت گیری به کمک دستگاه های رطوبت گیر صنعتی انجام می شود و اگر عملیات رطوبت گیری به خوبی انجام شود در طول عملیات پوشش (از آماده سازی سطح تا مرحله پخت پوشش) یک نتیجه مطلوب را به ارمغان خواهد آورد.

 از مزایای این فرآیند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اگر نقطه شبنم هوا حداقل ۳ درجه سانتی گراد زیر دمای سطح باشد از تراکم رطوبت و در نتیجه از ایجاد زنگار، که یکی از دلایل رایج عیوب زودرس پوشش است، جلوگیری می شود.
• رطوبت گیری از چگالش بخارات بین لایه ها جلوگیری کرده و در نتیجه ضمن بهینه سازی خواص پوشش، سبب بهبود چسبندگی لایه های مختلف می شود.
• از تجمع بخارات خطرناک و قابل اشتعال در داخل محیط کار جلوگیری می کند.
•  دوام و کیفیت پوشش تا حد چشم گیری افزایش می یابد.
• چسبندگی بین لایه های مختلف پوشش به شکل قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
•  می توان در هر فصلی از سال اقدام به اعمال پوشش کرد.
• به راحتی می توان وقفه های بین کار را برنامه ریزی کرد.
• از تکرار سند بلاست (Re-blast) جلوگیری می کند.
• احتمال بروز مشکلات مربوط عدم چسبندگی کاهش می یابد.
• به خاطر افزایش بهره وری، زمان و هزینه های پروژه کاهش می یابد.

همیشه می توانید برای دریافت اطلاعات تخصصی و مشاوره رایگان در باره انواع کفپوش از جمله کفپوش اپوکسی و شرایط و پیشنهادات مربوط به پروژه شما با کارشناسان شرکت رنگ های صنعتی ایران در شرکت رنگ های صنعتی ایران و شرکت همکار ما رسپاد تماس بگیرید.